Prawo I - Sikorska-Dzięgielewska Krystyna - Notatki

1. Pojęcie państwa i społeczeństwa 1.1. Zbiorowość, społeczność, społeczeństwo Zrozumienie istoty państwa i prawa musi zostać poprzedzone wyjaśnieniem tak podstawowych pojęć jak zbiorowość, społeczność i społeczeństwo. Państwo i prawo są bowiem wytworem społeczeństwa właśnie. Zbiorowością nazywamy „zespół ludzi oddzielonych od innych zespołów ludzkich w sposób względny w określonym czasie i na określonym obszarze”1. Zbiorowością jest na przykład ogół mieszkańców jakiejś miejscowości, mieszkańców gminy czy też osób zamieszkujących terytorium jakiegoś państwa. Pomiędzy członkami zbiorowości zachodzą rozmaite relacje o różnorodnym charakterze. I tak, na przykład, mieszkańców określonej miejscowości łączą więzy pokrewieństwa, mieszkańcy należą do tej samej parafii i spotykają się na uroczystościach lokalnych (np. na dożynkach). Pomiędzy członkami tej zbiorowości wytwarzają się więzy przyjaźni i koleżeństwa – istnieją lokalne autorytety oraz lokalna władza. Relacje i interakcje polegające na oddziaływaniu jednych osób na drugie nazywamy stosunkami społecznymi natomiast zbiorowość, w której wytworzyły się liczne i różnorodne stosunku społeczne nazywamy społecznością. Osoby należące do zbiorowości zamieszkującej terytorium państwa łączą więzy pokrewieństwa, posługują się one tym samym językiem, panują też między nimi stosunki formalne, wynikające z przepisów prawa. Społeczność taką (społeczność państwową) nazywamy społeczeństwem. 1.2. Państwo Wokół definicji pojęcia państwa toczą się od wieków liczne dyskusje. Definicja Spośród szeregu elementów różnorodnych definicji państwa najczęściej powtarza się jego trzy cechy: istnienie terytorium, na którym zamieszkuje ludność i w którym wykształciła się władza. Ta trójelementowa definicja została sformułowana przez niemieckiego teoretyka prawa Jellinka2, który stwierdził, iż „państwo jest to wyposażona we władzę samorodną jedność związkowa osiadłych ludzi”.