Finanse - Sikorska-Dzięgielewska Krystyna - Egzamin

Pytania na egzamin i odpowiedzi Pojecie finanse i grupy zjawisk Pojęcie finansów -Finanse to ogół zjawisk i procesów związanych z gromadzeniem rozdziałem i wydatkowaniem środków pieniężnych będących w dyspozycji prywatnych podmiotów gospodarujących i podmiotów sektora publicznego Klasyfikacja przedmiotowa zjawisk finansowych Klasyfikacja przedmiotowa zjawisk finansowych – dzieli zjawiska finansowe ze względu na ich charakter(specyfikę, przedmiot) niezależnie od podmiotów, które w tych zjawiskach biorą udział. Zgodnie z klasyfikacją przedmiotową zjawiska finansowe dzielimy na: 1)Przychody i wydatki ekwiwalentne(rynkowe). Cechą charakterystyczną tej grupy zjawisk jest wzajemność świadczeń stron transakcji(ekwiwalentność świadczeń), zjawiska te są regulowane przez mechanizm rynkowy mają one charakter czynności cywilno-prawnych w których strony umów są równorzędne. Zjawiska te zachodzą dobrowolnie. Polityka finansowa i cele finansowej panstwa Polityka finansowa – to celowa i świadoma działalność ludzi oraz instytucji polegająca na wyznaczaniu i realizacji celów za pomocą środków pieniężnych W związku z podziałem zjawisk finansowych z punktu widzenia podmiotowego na finanse prywatne i finanse publiczne, a następnie na subdyscypliny finansów, można wyodrębnić kilka subpolityk finansowych realizowanych przez podmioty należące do finansów prywatnych i finansów publicznych. Cele polityki finansowej państwa a)Podstawowym celem polityki jest doprowadzenie do stabilności ekonomicznej z niską stopą inflacji. b)Inne cele istotne w realizacji polityki ekonomicznej państwa to: -stały wzrost gospodarczy -bezrobocie na jak najniższym poziomie -równowaga bilansu płatniczego Modele systemu finansowego (czemu 2 odpadly a czemu 2 sa aktualne) Modele systemu finansowego -światowe systemy finansowe ukształtowane – w wyniku procesów ewolucji pozwalają na wyodrębnienie dwóch modeli sektora finansowego model anglosaski i model niemiecko-japoński -podział taki wynika z wprowadzonych w 1933 po wielkim kryzysie w USA uregulowań, w myśl których nie można łączyć w banku działalności interwencyjnej i depozytowo-kredytowej -Anglosaski model systemu bankowego opiera się na rynkach finansowych które stanowią główne źródło pozyskiwania środków pieniężnych, przeznaczonych na dalszy rozwój podmiotów gospodarczych(system zorientowany giełdowo) -Podstawowe znaczenie w anglosaskim modelu bankowości odgrywają banki inwestycyjne, a więc instytucje finansowe, które zajmują się bezpośrednim transferem oszczędności na rynek pieniężny i kapitałowy -Banki inwestycyjne zajmują się wszelkimi usługami finansowymi, które wykraczają poza tradycyjną działalność depozytową. Rola banków komercyjnych sprowadza się natomiast do bieżącej obsługi operacyjnej podmiotów gospodarczych. -model niemiecko-japoński zakłada, że główną funkcją w sektorze finansowym pełni system bankowy. -banki zaspokajają zarówno krótko, jak i długoterminowy popyt na pieniądz, stąd też podstawową rolę odgrywają tu banki uniwersalne(depozytowo-kredytowe), a więc instytucje finansowe, które realizują wszystkie rodzaje operacji bankowych przeznaczone dla wszystkich grup klientów -kredyt bankowy staje się podstawowym źródłem finansowania gospodarki i przedsiębiorstw. -banki specjalistyczne działają na niewielką skalę, zapełniając nisze rynkowe nie obsługiwane przez banki uniwersalne -Współcześnie obserwujemy zacieranie się różnic między tymi systemami, ponieważ w 1999r. w USA zniesiono przepisy z 1933r. zakazujące łączenia działalności inwestycyjnej i depozytowo-kredytowej przez banki -w konsekwencji systemy finansowe grawitują ku uniwersalistycznemu modelowi systemu finansowego. Charakterystyka i przyczyna wielosci /wielkosci finansowych Klasyfikacja podmiotow finansow publicznych Definicja legalna budzetu panstwa Budżet państwa jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa sądów i trybunałów, administracji rządowej, uchwalanym w formie ustawy na okres roku kalendarzowego. Ta definicja jest zawarta w ustawie o finansach publicznych z 1998 roku. W świetle tej definicji budżet państwa jest planem finansowym. Budżet państwa jest uchwalany w formie ustawy budżetowej w formie ustawy budżetowej na okres roku kalendarzowego zwanego rokiem budżetowym Funkcje ekonomiczne finansow publicznych 1. Funkcje ekonomiczne finansów publicznych. (5) 1. Funkcja fiskalna- polega na dostarczeniu państwu i innym podmiotom publicznym dochodów przeznaczonych następnie na wydatki związane z realizacji ich zadań. 2. Funkcja redystrybucyjna (rozdzielcza)- polega na gromadzeniu środków przez określony fundusz publiczny i rozdzieleniu ich oraz wypłacie określonym podmiotom. 3. Funkcja stymulacyjna- polega na oddziaływaniu za pomocą rozwiązań i ukierunkowania strumieni finansowych w ramach finansów publicznych na zachowania różnych podmiotów. 4. Funkcja kontrolna ( ewidencyjno-kontrolna)- polega na ewidencji oraz kontroli przebiegu zjawisk gospodarczych, procesów finansowych, dokonywaniu ich analizy, podejmowaniu stanowczych środków w celu inicjowania procesów rzeczowych i operacji finansowych oraz zapobiegania niepożądanym przez władzę publiczną zjawiskom. 5. Funkcja alokacyjna- organy publiczne za pomocą dochodów i wydatków publicznych mogą wpływać na alokację(rozmieszczenie) zasobów w gospodarce tj. alokację czynników wytwórczych (surowców, materiałów i potencjału ludzkiego) i wytworzonych dóbr materialnych. Co sklada sie na sektor finansow publicznych w Polsce Przyczyny istnienia sektora publicznego w gospodarce Dobra publicznego (cechy przyklady wykres) Krzywa Lorenza Jawnosc i przejrzystosc finansow publicznych Jawność finansów publicznych. polega na podawaniu do publicznej wiadomości informacji o wielkości gromadzonych środków publicznych i ich rozdysponowaniu. Te informacje podlegają ocenie publicznej. W ramach realizacji zasady jawności gospodarowania środkami publicznymi, zarząd jednostki samorządu terytorialnego jest zobowiązany, między innymi, do podawania do publicznej wiadomości: wykazu udzielonych poręczeń i gwarancji, z wymieniem podmiotów, których gwarancje i poręczenia dotyczą, wykazu osób prawnych i fizycznych. Procedura budzetowa Procedura budżetowa – jest to określony przepisami prawa tryb projektowania, uchwalania, wykonywania i kontroli wykonania budżetu państwa • Nie jest ona uregulowana w jednym akcie prawnym, a jej prawna podstawa jest zawarta w: Konstytucji RP Ustawie o finansach publicznych Wydawanym corocznie na podstawie ustawy o finansach publicznych rozporządzeniu MF (zwane „notą budżetową”), regulującym proces przygotowania materiałów do projektu ustawy budżetowej