Ekonomia globalna - Sikorska-Dzięgielewska Krystyna - Ściąga

WYKłAD I 1.Jakie grupy państw wyróżnia się ze względu na poziom rozwoju i jakie są cechy państw zaliczanych do każdej z tych grup? a) kraje rozwinięte (wysoko rozwinięte): - 15% ludności świata, 44% światowego PKB, 61% światowego eksportu; - wysoki poziom dochodów, - wysoki poziom życia mieszkańców, - kraje o gospodarce rynkowej, - nastąpiła w nich industralizacja (kraje uprzemysłowione) – teraz usługi, przemysł traci na znaczeniu, - Europa Zachodnia, USA, Kanada, Japonia (36 państw); b) kraje rozwijające się (słabo rozwinięte): - 85% ludności świata, 56% światowego PKB, 39% światowego eksportu; - gosp. oparta na rolnictwie i przemyśle wydobywczym; - większość z nich była koloniami; - niski poziom życia mieszkańców; - znaczne dysproporcje społeczne; - bardzo zróżnicowana grupa pod względem poziomu rozwoju; - ok. 160 krajów; c) gospodarki wschodzące (wchodzą w skład słabo rozwiniętych): - w ostatnich dekadach szybki rozwój gospodarczy; - uprzemysłowione lub nowouprzemysłowione (przenoszenie produkcji przemysłu przetwórczego z krajów rozwiniętych); - ok. 30 – 40 krajów, w tym Polska. 2. Na czym polega rynkowy charakter gospodarki światowej? Rynkowy charakter gospodarki światowej oznacza, że tworzący ją – zgodnie z definicją funkcjonalną – system powiązań gospodarczych wynika z działania mechanizmu rynkowego: kierujące się motywem zysku przedsiębiorstwa znajdują popyt na swe produkty i podaż czynników wytwórczych zagranicą, często w odległych regionach świata. W ten sposób powstaje globalny rynek określonych dóbr i usług (nie wszystkich), z jednolitą globalną ceną, np. rynek zbóż lub rynek ropy naftowej. Działanie mechanizmu rynkowego bywa zakłócane – albo regulacjami organizacji międzynarodowych (np. OPEC, organizacja krajów produkujących i eksportujących ropę naftową, manipuluje wielkością wydobycia i wpływa na jej cenę), albo regulacjami poszczególnych państw, które w obronie interesów narodowych stosują bariery dla międzynarodowych przepływów dóbr i usług, kapitału, siły roboczej itd. Jednak w ciągu ostatnich 20-30 lat zakres stosowania takich barier został ograniczony przez liberalne, prorynkowe reformy, co było jedną z sił sprawczych globalizacji.